27 września 2012

Dzieje Żydów gdańskich


Książka „Dzieje Żydów gdańskich” będzie zapewne obowiązkową lekturą dla wszystkich, którzy interesują się historią Gdańska. Opisano w nich historię żydowskiej obecności w Gdańsku i okolicach od czasów średniowiecza po rok 1945.

Samuel Echt, przez wiele aktywny członek gdańskiej gminy żydowskiej, napisał jej historię wykorzystując wiele źródeł, do których dziś już nie da się dotrzeć. Książka została wydana po raz pierwszy w 1972 roku nakładem autora, ale aż do tej pory nie była tłumaczona na język polski.

Prace nad polskim przekładem trwały prawie dziesięć lat.

Samuel Echt (1888-1974), był m. in. dyrektorem i nauczycielem w szkołach żydowskich, a także aktywnym uczestnikiem życia społecznego w Wolnym Mieście Gdańsku. W 1939 roku współorganizował transporty dzieci żydowskich do Londynu (Kindertransport), którym dwukrotnie towarzyszył w podróży. Autor mając nieskrępowany dostęp do archiwów amerykańskich (m.in. Jointu) oraz dysponując kopiami dokumentów archiwalnych przywiezionych z Gdańska opracował w latach pięćdziesiątych obszerną pracę pt. Die Geschichte der Juden in Danzig. Książka ukazała się w 1972 roku w Niemczech.

Dzieje Żydów gdańskich w tłumaczeniu Wojciecha Łygasia jest jedną z pierwszych, tak obszernych prób, opisania dziejów (od średniowiecza po lata II wojny światowej).
Autor opracował ogromny materiał źródłowy, korzystając często z dokumentów niedostępnych innym badaczom oraz wykorzystał własne wspomnienia będąc często uczestnikiem wielu z opisywanych zdarzeń.

Wydanie polskie, nad którym patronat honorowy objęło Muzeum Historii Żydów Polskich, zostało znacznie wzbogacone w stosunku do oryginału o ponad sto archiwalnych ilustracji, fotografii, pocztówek, dokumentów, listów oraz wycinków prasowych itp., przypisy źródłowe, posłowie z komentarzem, wybór literatury przedmiotu (wydanej w językach: hebrajskim, angielskim, niemieckim oraz polskim), oraz słownik terminów, pojęć, nazw związanych z szeroko rozumianą tematyką żydowską.