3 grudnia 2014

Malborska Gmina Synagogalna 1814-1938 - wystawa online

Na stronie Archiwum Państwowego w Elblągu z siedzibą w Malborku znajduje się wystawa online poświęcona gminie żydowskiej w Malborku - LINK. Warto się z nią zapoznać. Jednakże niezwykle ciekawe na tej stronie są przypisy do mamy nadzieję wkrótce umieszczonych zeskanowanych dokumentów. 

Oto ich wykaz:

1. Statut Gminy Synagogalnej wyznania mojżeszowego w Malborku, sporządzony 8 lipca 1856 roku, a zatwierdzony 24 października tegoż roku przez Nadprezydenta prowincji Prusy Eichmanna. Zaprezentowano strony pierwszą i ostatnią. Całość statutu liczy sobie 16 stron i zawiera dane członków Zarządu i Kolegium Reprezentantów malborskiej gminy. Statut wydrukowano w drukarni Schroth’a w Gdańsku, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/63

2. Pierwsza strona Statutu Gminy Synagogalnej wyznania mojżeszowego w Malborku / wersja rękopiśmienna, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/63

3. Pismo dotyczące nabycia od gminy Malbork w 1819 roku placu z przeznaczeniem na cmentarz dla malborskiej gminy żydowskiej. Cmentarz umiejscowiony był w obrębie Moczarów (Hoppenbruch), w odległości 40 prętów od Wielbarka (Willenberg), Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/90

4. Strony statutu Prywatnego Towarzystwa Pogrzebowego „Chewra Kaddischa”. Towarzystwo powstało w celu wypełnienia obowiązków wynikających z nakazów religijnych judaizmu dotyczących zmarłych. Towarzystwo działało na podstawie statutu z 21 grudnia 1852 r. ( 10 Tewet 5613 roku, według kalendarza żydowskiego). Po lewej stronie wersja tekstu z 1852 r., z prawej z roku 1861 r., oraz fragment dotyczący modlitwy „El male rachamim”, wznoszonej podczas ceremonii pogrzebu, wraz z cennikiem za czynności pogrzebowe, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/92

5. Fragment imiennego wykazu Żydów z 1861 roku, osiadłych w mieście Malborku. Wśród nazwisk widnieje Louis Wollenberg, kupiec i założyciela w 1867 r., domu handlowego L.Wollenberg, na Niedere Lauben /Niskie Podcienia/. W późniejszym okresie konkurował z największym domem handlowym w Malborku „Conitzer & Sohne”, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/91

6. Pismo wystawione 30 kwietnia 1936 r., przez Tajną Policję Państwową (Gestapo) o zakazie wydawania Żydom paszportów i dowodów tożsamości. Pismo skierowane m.in. do starosty powiatowego w Malborku, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/19

7. Wzmianki zamieszczane w „Marienburger Zeitung”, na temat budowy i otwarcia nowej synagogi w stylu mauretańskim. Synagoga powstała w 1899 roku,  przy ulicy Schulgasse. Spalona w 1938 roku, Marienburger Zeitung 1897 i 1898., sygn. B.8.934

8. Zawiadomienie o zbyciu nieruchomości przy Hohen Lauben 25, należącej do żydowskiego kupca Wilhelma Jaruslawskiego, wystawione 28 listopada 1938 roku. Nieruchomość nabył malborski rzeźnik Max Bahr, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/71

9. Komunikat przesłany do starosty powiatowego, o „sprzedaży” nieruchomości należących do malborskiego Żyda Arnolda Flatauera firmie „Hille & Co”. Nieruchomości, w tym dom handlowy „Conitzer & Sohne”, które znajdowały się na Hohen Lauben 21/22, Speichergasse 16 oraz Adolf-Hitlerstrasse 47, sprzedano za 660 tys. Reichsmarek, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/71

10. Pismo wydane przez Feldmarszałka Hermann’a Goringa o nakazie przejmowania srebra posiadanego przez Żydów. Odpis wykonany w Kwidzynie 22 czerwca 1939 roku, Starostwo Powiatowe w Malborku z lat 1784 -1944, sygn. 61/64. 


źródło spisu: j.w. - LINK